۰۶ اسفند، ۱۳۸۸

روانشناسی عامه


دارم مجموعه ی سخنرانی های مشهور دکتر مجد با عنوان «روانشناسی رشد» را گوش می کنم که خودش در جلسه ی اول می گوید موضوع اش بیشتر «بهداشت روانی» است. قبلا هم دست کم ده- پانزده تا کتاب روانشناسی عامه و تربیت کودک و مانند این ها خوانده ام. در مورد این کتاب ها و سخنرانی، دو تا سوال توی ذهن ام هست، یکی اش که سوال خیلی قدیمی ای برایم است و دیگری جدیدا به ذهن ام رسیده، یعنی از وقتی در مورد «سلامت روان» مطالعه ی مختصری داشتم. آن دو تا سوال این ها است:

1- تا چه حد روانشناسی کاربردی یا روانشناسی عامه، دغدغه ی حفظ وضع موجود را دارد و تا چه حد اصلاح آن را؟ و شیوه های اصلاح چه هدف و مکانیزمی را دنبال می کند؟
2- آن چه در این متون گفته می شود تا چه حد مطلق است، یعنی تابع نسبیت های فرهنگی هست یا نیست. به نظر می رسد در رویکردهای جدید این بسیار واجد اهمیت است که چه کسی دارد «آدم نرمال» (زن، مرد، کودک، نوجوان و ... نرمال) را تعریف می کند؟

کسی که کتاب روانشناسی عامه می نویسد یا سخنرانی می کند، برای این دو سوال پاسخ هایی به صورت پیش فرض قایل است، و نسخه های تربیتی یا روش های بهبود روابط بین فردی که ارایه می کند بر بنیاد این پیش فرض ها (پاسخ ها ) بنا شده است. به همین جهت است که این پیش فرض ها (پاسخ ها) برای من مهم است.

جامعه شناسی خواندن این فایده (یا ضرر؟!) را دارد که آدم را به روابط قدرت و اهمیت تعیین کننده ی نابرابری حساس می کند. این سوال ها احتمالا ریشه در چنین حساسیتی دارد.

۲۸ بهمن، ۱۳۸۸

راحت چک میل کنید

یک موضوع ساده، بیهوده به خاطر کم اطلاعی افراد زیادی، تبدیل به یک معضل شده است. محدودیت دسترسی به «Gmail» که این روزها سر زبان ها افتاده، راه حل کاملا ساده ای دارد، دست کم فعلا «هنوز» راه حل دارد. در روزهای اخیر دسترسی جی میل فقط از طریق «وب» با مشکل مواجه بوده، در حالی که گزینه های دیگر احتمالا مشکلی نداشته اند. من برای مدیریت ایمیل هام (در جی میل) از نرم افزار «Windows Mail» استفاده می کنم، قبل از ویستا، از «Outlook Express» استفاده می کردم که کاملا شبیه ویندوز میل بود. این نرم افزار همراه با ویندوز نصب می شود، نسخه ای مشابه نیز به نام Microsoft Outlook یا Microsoft Office Outlookهمراه با مجموعه ی آفیس نصب می شود. دریافت و ارسال ایمیل ها با ویندوزمیل در روزهای گذشته هیچ مشکلی نداشت و به همه توصیه می کنم از این نرم افزار استفاده کنند. گرچه جیمیل و نرم افزار نیاز به تنظیمات مختصری دارند، اما استفاده از آن به قدری ساده، مفید و لذتبخش است که دیگر هرگز تمایلی نخواهید داشت برای چک میل به وب بروید. مدیریت و آرشیو ایمیل های وارده، صادره و پیش نویس ها(inbox , saved items, draft)، دسته بندی و فولدرسازی، جست و جوی قوی فولدرها بر اساس متغیرهای مختلف (زمان ارسال، کلیدواژه، نام و آدرس فرستنده و گیرنده، کلمه در متن ایمیل، وجود اتچمنت و ...)، و امکان های متنوع برای ارسال اتچمنت، افزودن زمینه های متنوع و دلخواه، کتابچه ی آدرس مفصل، spell check و .... از امکانات این گونه نرم افزارها است.
البته فقط بعضی از میل سرورها این امکان را به طور رایگان به شما می دهند که از پروتکل های مربوط و موردنیاز این نرم افزارها برای دریافت ایمیل استفاده کنید. مثلا یاهو چنین امکانی را به رایگان نمی دهد(البته من مدت ها است که یاهو را دقیق بررسی نکرده ام، آخرین بار تقریبا 8 سال پیش بود که این امکان را پولی کرد)، همین طور هات میل، اما خوشبختانه جیمیل مشکلی با POP3 و SMTP ندارد.
بشتابید که غفلت موجب پشیمانی است!

پی نوشت: به غیر از انواع اوت لوک، نرم افزارهای دیگری هم با همین کارکرد وجود دارند مثل Thunderbird که شخصا از آن ها استفاده نکرده ام.

۲۶ بهمن، ۱۳۸۸

«ارزیابی تاثیر اجتماعی»(اتا)

تعطیلات بهمن را در کارگاه «ارزیابی تاثیر اجتماعی» (Social Impact Assessment (SIA)) با تعدادی از دانشجویان و فارغ التحصیلان ارشد و دکترای جامعه شناسی گذراندیم. این کارگاه مباحث تازه ای را برای حاضران که شامل جامعه ی دانشگاهی و پژوهشگران، و معدودی از کارشناسان مدیریت اجرایی شهری بودند، مطرح کرد.
آن طور که من فهمیدم اگرچه «اتا» حوزه ای بین رشته ای تلقی می شود، اما بیش از هر چیز تلاشی است برای واردشدن بیش از پیش جامعه شناسی به حوزه ی عمل. به نظر می رسد ایده و دغدغه ی اصلی اتا، «توسعه ی پایدار»، عدالت و حقوق انسانی است. غلبه برداشت اقتصادی در ارزیابی طرح های توسعه، اولویت یافتن صداهای قدرتمندتر در جریان سیاستگذاری برای توسعه و بی توجهی به گروههای حاشیهای و محروم، بی توجهی به روابط متقابل و سیستمی بین موضوعات انسانی، کالبدی و زیست محیطی در طرح های توسعه ای، و بالاخره هزینه های تحمیل شده به جوامع به خاطر این بی توجهی ها که در نهایت پایداری توسعه و عدالت را تهدید می کند موجب ظهور «اتا» در حوالی دهه ی 70 میلادی شده و کم تر از یک دهه است که در ایران مطرح شده است.
به نظرم در مجموع حوزه ی جالبی برای پژوهشگران و مدیران و مجریان مرتبط با طرح های توسعه می تواند باشد. اساسی ترین دغدغه برای آینده ی «اتا» این است که از «اتا» هم مثل خیلی چیزهای دیگر در کشور ما کاریکاتوری بیش باقی نماند و باز هم علم به بازی گرفته شود؛ هم توسط مدیران و مجریان و هم توسط پژوهشگران... چنان که افتد و دانید!

پی نوشت: قرار است برای این کارگاه، یک پروپوزال هم بنویسیم. دو جلد کتاب هم در کارگاه داده شد که مطالب مطرح شده در کارگاه چکیده ای از این کتاب ها به علاوه ی تجارب مدرسان (دکتر محمد فاضلی، دکتر سلیمان پاک سرشت) بود.
کتاب ها:
- بکر، هـ. و ونکلی، ف. (1388). راهنمای بین المللی برآورد پیامدهای اجتماعی. (مترجم هادی جلیلی). تهران: شهرداری تهران، دفتر مطالعات اجتماعی و فرهنگی؛ جامعه شناسان
- اداره کل مطالعات اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران. (1388). مبانی نظری دستورالعمل ارزیابی پیوست اجتماعی-فرهنگی. تهران: معاونت امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهرا