۲۱ آبان، ۱۳۸۹

گزارش شاخص توسعه انسانی 2010

گزارش جدید شاخص توسعه انسانی ملل متحد(HDR 2020) منتشر شد. این شاخص ترکیبی است از ابعاد توسعه ی انسانی متشکل از زندگی طولانی توأم با سلامتی، دسترسی به دانش و استاندارد مطلوبی برای زندگی.
در این وانفسا (!) خبر خوب این است که HDI ایران به روند رشد نسبی اش ادامه داده و در طبقه بندی کلی این شاخص که کشورها را در چهار دسته قرار داده، به دسته ی بالاتر صعود کرده است. ایران به رتبه ی 70 در میان 169 کشور دست یافته است.

گزارش تصویری (Stat planet ) از شاخص HDI روی نقشه ی جهان برای مقایسه کشورها و مقایسه ی روندها طی سه دهه ی اخیر  را ببینید. با استفاده از آیکون های زیر نقشه می توانید تک تک جداول و نقشه هایی که روی صفحه ملاحظه می کنید دانلود و ذخیره کنید. به ابزارهایی که در اختیارتان گذاشته خوب دقت کنید و گزارش های مختلف تهیه کنید، ببینید و ذخیره کنید!

روندها برای کشورها به صورت منحنی هیستوگرام نیز تهیه شده است. تهیه انواع نقشه های ترکیبی و مقایسه ای در این صفحه به صورت آنلاین امکانپذیر است و  درک شهودی خوبی می دهد.
در صفحه ی ساخت شاخص می توانید خودتان با استفاده از داده های اولیه ی شاخص توسعه ی انسانی، شاخص جدید تعریف کنید و حتی آن را با دفتر شاخص توسعه انسانی ملل متحد در میان بگذارید!
نحوه ی ساخت شاخص HDI : این متن را قبلا ترجمه کرده ام، اگر کسی خواست می توانم برای اش بفرستم. البته مربوط به سال 2007 -2008 است.


نکته ای که به نظر من قابل تامل است، این است که تغییر مثبت شاخص ایران تا چه حد حاصل تغییر هر یک از زیرشاخص های اصلی آن (تحصیل، سلامت، درآمد) بوده است.یعنی شیب منحنی مثلا طی دهه ی اخیر، در هرکدام از زیر شاخص ها چه قدر بوده و تغییر کلی HDI از کدام یک از زیرشاخص ها بیش تر تاثیر گرفته است. آیا مثلا افزایش درآمد سرانه مهم تر بوده یا افزایش سواد و تحصیلات یا ارتقای سلامت؟ این نیاز به تحلیل آماری کوچکی روی داده ها دارد. کسی هست وقت داشته باشد انجام بدهد و نتیجه اش را گزارش کند؟ یا حتی تحلیل های جالب تر یا پیچیده تر دیگر؟

۳ نظر:

مجید گفت...

سلام. معرفهای این شاخص برای کشور ما روایی ندارند. درصد تحصیلکرده ها لزوما درصد باسوادان نیست. درآمد هم اگر به نرخ ثابت یک سال پایه حساب نشده باشد اصلا اعتباری ندارد. درآمد ما نسبت به ده سال گذشته سه برابر شده ولی سطح رفاه و اسایش در واحد خانواده تغییر چندانی نکرده. ضمنا این سلامت ما رو کشته به خدا. احتمالا بر اساس نوزادان زنده به دنیا آمده سنجیده شده و الا اگر برحسب مردگان زنده! سنجیده می شد قطعا نتایج متفاوت می شد. نهایتا آن یک پله صعود هم اگر شاخص کمی اش را نگاه کنید لب مرز هستیم. مثل شاگردی که قبول شده ولی با نمره ده!

واله گفت...

مي دونستيد اين مجيد خان همشهري ماست! بچه خوبيه ولي حيف كه ما خيلي با ايشون صنمي نداريم!

واله گفت...

حرف هاي مجيد خان محترمه و قبول ولي فكر نمي كنيد اين مشكل ساختاري ماست كه اگر قرار باشه درآمد رابر مبناي سال پايه محاسبه كنيم تقريبا به يك سوم كاهش پيدا مي كنه؟ يا اينكه ما جشن ريشه كن كردن بيسوادي رو بر پا مي كنيم ولي باز هم بيسواد داريم؟(تعاريف عملياتي شده مفاهيمي مثل سواد يا سلامت در فرهنگ ما بد تعريف مي شوند.) بهنظر من شاخص سالم است ولي جامع ما از حيث زمينه فرهنگي مساعد سنجش با يك شاخص معقول بين المللي نيست!