۰۱ شهریور، ۱۳۸۶

داوری ارزشی


آیا فارغ از قضاوتِ ارزشیِ چیزها و کسان اصلاً می‌شود زیست؟

بعید می‌دانم بشود، و به‌نظرم کمی ریاکارانه می‌آید اگر بگوییم می‌توانیم بدون قضاوت ارزشی چیزها و آدم‌ها آن‌ها را به تماشا بنشینیم، شاید صادقانه و فروتنانه تنها بشود گفت:«قضاوت ارزشی می کنم ولی بر زبان نمی‌آورم». و اگر از این هم خودساخته‌تر باشی می‌توانی بگویی:«قضاوت ارزشی می‌کنم اما در جهت‌گیری‌‌های‌ام در مورد آن شخص و رفتارهای متقابل‌ام با او (یا در غیاب او آن‌چه به وی مربوط است) این قضاوت را دخیل نمی کنم»

اما آدم اجتماعی را از قضاوت گریزی نیست چون از ارزش‌گذاری ناگزیراست. انسان اجتماعی بدون نظام ارزشی وجود نمی‌تواند داشته باشد.

۱ نظر:

ناشناس گفت...

ندای عزیز
من هم قبول دارم که نمی توان از دام قضاوت ارزشی گریخت. اما نکته ی مهم به نظرم این است که همیشه یادمان باشد قضاوتی که ما می کنیم ممکن است بر پایه تمام حقیقت نباشد و سطحی نگریسته باشیم و یا عجولانه قضاوت کرده باشیم! یا معیارهای خود را معیارهای اصیل و نهایی دانسته باشیم و چه بسی خود بنا به معیارهای دیگری سنجیده شده و بر خطا باشیم. اینها را فقط برای تامل عرض کردم.